Thể loại game nhập vai (RPG) luôn được biết đến với chiều sâu cốt truyện, thế giới rộng lớn và vô vàn lựa chọn tùy biến về lối chơi cũng như phát triển nhân vật. Mặc dù thể loại này sở hữu nhiều cơ chế kinh điển mà bạn thường xuyên bắt gặp, nhưng vẫn còn một số tính năng xứng đáng nhận được nhiều sự chú ý hơn. Cụ thể, người chơi nên có quyền tự do thực hiện những gì họ muốn, dù cho hành động đó mang lại kết quả tốt hay xấu. Điều này không có nghĩa là bạn nên bị ngăn cản khỏi việc thực hiện một số hành động nhất định hay chơi theo một cách cụ thể, mà một game RPG xuất sắc cần phải khiến bạn cảm nhận điều gì đó và cảm thấy rằng các quyết định/hành động của mình đều có trọng lượng.
5. Hệ Thống Tinh Thần/Sự Tỉnh Táo (Morale/Sanity)
Kể cả những nhà thám hiểm chai sạn nhất cũng cần nghỉ ngơi
Hệ thống Stress và sự xuống cấp tinh thần của nhân vật trong Darkest Dungeon
Một số game kinh dị tích hợp cơ chế tỉnh táo, có thể khiến nhân vật của bạn yếu hơn, gặp ảo giác, hoặc thậm chí tử vong nếu chỉ số này xuống quá thấp. Mặc dù một số tính năng sinh tồn như thể lực, đói, v.v., có thể gây tranh cãi trong các game RPG, việc theo dõi sự tỉnh táo/tinh thần của nhân vật chính, hay thậm chí là các thành viên trong tổ đội, có thể bổ sung một lớp phức tạp mới cho các quyết định của bạn.
Những game RPG hay nhất thường là những game mà các thành viên trong tổ đội của bạn đặt câu hỏi, thậm chí công khai phản đối, những quyết định bạn đưa ra. Nếu một thành viên là người chính trực nhưng bạn lại làm điều gì đó đáng ghét, thật tự nhiên khi điều đó sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến trạng thái tinh thần của họ, phải không? Điều này có thể biểu hiện qua việc họ yếu hơn trong các trận chiến sắp tới, đặt nghi vấn về lòng trung thành với bạn, hoặc thậm chí rời bỏ nếu hành động của bạn đủ khiến họ ghê tởm.
Điều tương tự cũng áp dụng cho nhân vật chính. Darkest Dungeon có một cơ chế tuyệt vời gọi là Stress (Căng thẳng) tích lũy khi bạn khám phá các hầm ngục. Nếu bạn bỏ bê việc điều trị, nó có thể là dấu chấm hết cho bạn và các đồng đội của mình.
Các game RPG nổi bật có hệ thống tinh thần/tương tự
- Darkest Dungeon
- Shadow Hearts
- World of Horror
- Baldur’s Gate 3
- Crusader Kings III
4. Chết Vĩnh Viễn (Permadeath)
Sai lầm cần có hậu quả
Cảnh chiến đấu trong Fire Emblem Engage minh họa cơ chế chết vĩnh viễn permadeath
Chết vĩnh viễn không phải là cơ chế mà mọi game RPG đều có thể áp dụng hiệu quả, nhưng các game RPG chiến thuật thường hưởng lợi từ nó. Một trò chơi đạt đến đỉnh cao khi có những rủi ro thực sự liên quan đến một trận đấu hay một trận chiến quy mô lớn. Trong những game có cơ chế chết vĩnh viễn, cảm giác thật đau đớn khi một nhân vật bạn thực sự yêu thích tử trận, đặc biệt là trong các game như Fire Emblem nơi mỗi nhân vật đều có một câu thoại cuối cùng trước khi biến mất vĩnh viễn. Tuy nhiên, tác động mạnh mẽ đó chính là điều mà một trò chơi đặc biệt làm được: nó khơi gợi cảm xúc từ bạn.
Dù vậy, cần có sự cân bằng khi các nhân vật chết vĩnh viễn. Hầu hết các game có tính năng này đều cung cấp độ khó dễ hơn, nơi các đồng đội không chết hẳn, và điều này chắc chắn là tốt để không ngăn cản người chơi trải nghiệm. Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều từng là nạn nhân của kẻ địch gây sát thương chí mạng với 1% tỷ lệ hoặc một thành viên tổ đội trượt mục tiêu với 99% tỷ lệ trúng và tử trận. Mặc dù vậy, những lần chơi đáng nhớ nhất của tôi trong bất kỳ tựa game Fire Emblem hay XCOM nào đều là những lần tôi chỉ vừa vặn vượt qua thử thách, và tôi chắc rằng những người khác cũng hiểu chính xác ý tôi là gì.
Các game RPG nổi bật có tính năng chết vĩnh viễn
- Fire Emblem series
- XCOM series
- Final Fantasy Tactics series
- Tactics Ogre: Reborn
- Valkyria Chronicles series
3. Khả Năng Tấn Công Bất Kỳ NPC Nào Bạn Gặp
Không ai an toàn
Tự do tấn công và tương tác với NPC trong thế giới mở của The Outer Worlds
Mặc dù đã trở nên phổ biến hơn, các game RPG thế giới mở nên cung cấp cho bạn tùy chọn để tấn công bất kỳ NPC nào trong trò chơi (với một số ngoại lệ, như trẻ em). Điều này cũng mở rộng đến việc giết chết họ, điều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các nhiệm vụ phụ hoặc thậm chí là các nhiệm vụ cốt truyện chính. Đương nhiên, một cơ chế như vậy cần có giới hạn trong các trường hợp người chơi giết chết một NPC quan trọng cốt truyện, giống như cách Grand Theft Auto thực hiện, nhưng ngoài ra, càng nhiều tự do càng tốt.
Không có nghĩa là một trò chơi cần phải quá trừng phạt khi bạn tấn công NPC. Phải thừa nhận rằng, việc tấn công ai đó, đánh ngất họ, rồi thấy họ đứng dậy vài giây sau như không có chuyện gì xảy ra cũng khá hài hước. Một trong những cách triển khai hệ thống này mà tôi yêu thích là trong Radiata Stories, một trò chơi mà bạn có thể đá bất kỳ nhân vật nào mình gặp và nếu bạn làm phiền họ quá nhiều, họ sẽ bắt đầu chiến đấu với bạn. Bạn không tự khóa mình khỏi bất cứ điều gì vĩnh viễn bằng cách chiến đấu với những NPC này, và thật thú vị khi xem họ phản ứng.
Các game RPG nổi bật cho phép tấn công bất kỳ ai
- Divinity Original Sin 2
- Baldur’s Gate 3
- Fallout series
- Elder Scrolls series
- Souls series
2. Hệ Thống Nghề Nghiệp (Job System)
Kết hợp đa dạng, giá trị chơi lại gần như vô hạn
Hệ thống nghề nghiệp Job System đa dạng trong bản remaster Bravely Default
Một trong những phẩm chất tuyệt vời nhất mà bất kỳ game RPG nào có thể sở hữu là mức độ tùy biến sâu sắc. Điều này không chỉ áp dụng cho ngoại hình của nhân vật/tổ đội của bạn, mà còn cả khả năng và cách họ tương tác với nhau. Nhiều game RPG cung cấp chiều sâu này thông qua một hệ thống nghề nghiệp (job system), đây thường là một lộ trình phát triển nhân vật, nơi họ có thể học các khả năng và kỹ năng bị động nhất định mà họ giữ lại, ngay cả khi thay đổi nghề. Như bạn có thể hình dung, điều này mang lại một lượng lớn sự linh hoạt về cách một nhân vật được chơi.
Có lẽ trong một lần chơi, bạn muốn tạo ra phiên bản Paladin của riêng mình, vì vậy bạn kết hợp các khả năng của một lớp chữa trị với sức chịu đựng và giáp trụ nặng nề của một hiệp sĩ. Trong khi đó, ở lần chơi tiếp theo, bạn tạo ra một tên trộm ma thuật có thể tạo ảo ảnh và sở hữu khả năng di chuyển vô song. Những lần chơi này sẽ có lối chơi và vòng lặp hoàn toàn khác biệt, chưa kể đến việc chiến đấu và các nhiệm vụ có thể được xử lý theo những cách hoàn toàn trái ngược.
Các game RPG nổi bật có hệ thống nghề nghiệp
- Final Fantasy Tactics series
- Tactics Ogre: Reborn
- Bravely Default series
- Octopath Traveler
- Fire Emblem series (post Awakening)
1. Chết Khi MP Về 0
Làm thế nào để hoạt động được khi không còn sức mạnh tinh thần?
Nhân vật trong Star Ocean: Till the End of Time thể hiện trạng thái kiệt sức khi MP về 0
Nhiều game RPG có một nguồn tài nguyên ngoài máu của nhân vật để sử dụng các khả năng, thường được gọi là Điểm Tinh Thần (Mental Points) hay MP. Khái niệm này là phép thuật càng mạnh, áp lực lên người sử dụng càng lớn, do đó tiêu tốn nhiều MP hơn. Vậy, nếu một khả năng làm cạn kiệt sức chịu đựng tinh thần của ai đó, tại sao họ không mất ý thức hoặc tử vong khi MP về 0? Điều này hoàn toàn hợp lý về mặt logic và nó sẽ bổ sung thêm một lớp lập kế hoạch cho người chơi.
Ví dụ, nó có thể trừng phạt những người lạm dụng phép thuật hoặc không theo dõi đủ lượng MP của mình. Hơn nữa, một số kẻ thù có thể gây sát thương MP, điều này sẽ rất tai hại cho các nhân vật có MP tối đa thấp và các pháp sư không quản lý MP hiệu quả. Điểm yếu này cũng có thể áp dụng cho đối thủ, dẫn đến việc người chơi phát triển các chiến lược sáng tạo để đối phó với một số loại kẻ thù và thậm chí là các trùm, miễn là họ có khả năng gây sát thương MP đáng kể. Mặc dù gây tranh cãi, Star Ocean: Till the End of Time đã có cơ chế chết khi hết MP và tôi nghĩ trò chơi đó trở nên hay hơn rất nhiều nhờ nó.
Các game RPG nổi bật có cơ chế chết/ngất khi MP về 0
- Star Ocean: Till the End of Time
- RPG Maker series
Mọi trải nghiệm chơi game đều nên đáng nhớ
Những trò chơi hay nhất là những trò chơi để lại ấn tượng sâu sắc trong chúng ta rất lâu sau khi cuộc phiêu lưu kết thúc. Mặc dù không phải mọi game trong thể loại RPG đều cần phải có những cơ chế được liệt kê ở trên, nhưng những tính năng đó thực sự khiến bạn phải suy nghĩ kỹ về những quyết định mình đưa ra trong mỗi lần chơi. Bạn sẽ luôn nhớ về hành trình của một game RPG hay, nhưng một game tuyệt vời sẽ khiến bạn nhớ về cảm xúc mà nó mang lại.
Bạn nghĩ sao về những cơ chế này? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những tính năng RPG mà bạn muốn thấy phổ biến hơn trong tương lai!
