Với kinh nghiệm xây dựng PC trong nhiều năm, tôi đã từng mắc phải sai lầm lớn khi chi tiêu quá mức vào các linh kiện không cần thiết, đặc biệt là một chiếc bo mạch chủ cao cấp. Dù đã viết rất nhiều về việc không nên lãng phí tiền cho các thành phần PC, tôi vẫn “phạm tội” mua một chiếc mainboard đắt đỏ chỉ vì sở thích cá nhân. Lý do không phải vì tôi cần những tính năng “sang chảnh” hay muốn sở hữu bo mạch tốt nhất cho CPU cao cấp. Tôi không hề có ý định ép xung CPU hay kết nối vô số thiết bị USB. Đây chỉ đơn thuần là một quyết định mua sắm bốc đồng. Tôi đã cố gắng đúc kết sự hối tiếc của mình vào 5 điểm chính dưới đây, hy vọng sẽ không lặp lại sai lầm này trong những lần lắp ráp PC sắp tới.
1. Màn hình/LED Debug không thực sự cần thiết
Việc chẩn đoán lỗi PC không hề phức tạp
Tôi đã sử dụng máy tính cá nhân trong khoảng 25 năm, và chưa bao giờ trong suốt thời gian đó, tôi cảm thấy cần đến các đèn LED hoặc màn hình debug trên bo mạch chủ. Chắc chắn, chúng có thể giúp tăng tốc quá trình chẩn đoán lỗi một chút, nhưng tôi chưa bao giờ coi chúng là yếu tố thiết yếu cho các trường hợp kiểm tra sự cố không thường xuyên. Tôi đã quen với việc khắc phục lỗi không khởi động được bằng cách kiểm tra RAM, ổ cứng và card đồ họa mà không cần sự trợ giúp bổ sung nào. Thật ra, những sự cố này cũng không xảy ra thường xuyên, vì vậy việc chi thêm tiền chỉ để có tính năng này chẳng khác gì một sai lầm.
Nhiều người dùng trẻ tuổi có thể coi màn hình debug là một trong những tính năng cần thiết của bo mạch chủ hiện đại. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của tôi, một màn hình 7 đoạn vẫn chủ yếu có mặt trên các mẫu mainboard đắt tiền. Nếu bạn có thể tìm thấy tính năng này trên một chiếc bo mạch chủ tầm trung hoặc giá rẻ, thì điều đó rất tốt. Nhưng đối với hầu hết người dùng, việc chẩn đoán lỗi cơ bản vẫn có thể được thực hiện dễ dàng mà không cần đến công cụ này.
Bo mạch chủ ASUS ROG Crosshair X670E Hero với màn hình debug
2. Wi-Fi tích hợp trên mainboard – Một tính năng bỏ không
Dù có Wi-Fi, tôi vẫn luôn trở lại với kết nối có dây
Một tính năng khác mà tôi đã mua bo mạch chủ cao cấp là Wi-Fi tích hợp. Tôi chỉ đơn giản muốn có tính năng này vì tôi chưa từng sở hữu nó trên bất kỳ bo mạch chủ nào trước đây. Tôi tự biện minh rằng mình có thể chuyển đến một ngôi nhà mà việc đi dây Ethernet đến PC sẽ gặp khó khăn, và tôi sẽ cần Wi-Fi tích hợp như một giải pháp thay thế. Tuy nhiên, hãy thành thật: tôi sẽ không ngừng nghỉ cho đến khi có được một kết nối có dây ổn định.
Trong vài ngày không có Ethernet, tôi có thể tạm thời sử dụng một chiếc USB Wi-Fi dongle giá rẻ. Bạn có thể nói rằng bo mạch chủ Wi-Fi hiện nay khá phải chăng, nhưng tôi đang nói về vài năm trước, khi tôi phải trả một khoản phí đáng kể để sở hữu một chiếc mainboard có Wi-Fi tích hợp. Ngay cả khi tôi có thể quản lý việc chơi game cũng như làm việc trên mạng không dây, tôi vẫn sẽ quay lại với kết nối có dây mỗi khi có thể. Đây đơn giản là một kết nối chất lượng cao hơn và luôn đáng tin cậy hơn nhiều.
Tấm chắn I/O của bo mạch chủ hiển thị các cổng kết nối Wi-Fi
3. BIOS Flashback không cần thiết: Tôi cập nhật BIOS theo cách cũ
Tính năng ít dùng, không đáng chi thêm tiền
Gần đây, tôi đã cập nhật BIOS lần đầu tiên sau 4 năm, và do nỗi sợ làm hỏng bo mạch chủ, tôi đã sử dụng cách truyền thống là thực hiện trực tiếp từ trong BIOS. Tôi thuộc trường phái “đừng sửa khi nó chưa hỏng”, và tránh cập nhật BIOS cũng như cập nhật Windows trừ khi thực sự cần một bản cập nhật cụ thể. Vài tháng trước, điều đó đã xảy ra, và tôi phải cập nhật BIOS, nhưng tôi đã bỏ qua hoàn toàn tính năng BIOS Flashback của bo mạch chủ, không muốn mạo hiểm bất cứ điều gì.
Không phải mọi bo mạch chủ giá rẻ đều đi kèm với BIOS Flashback, và hầu hết các game thủ cũng không cần chi tiền cho một bo mạch tầm trung để có tính năng này. Vì vậy, bạn sẽ phải chi thêm tiền nếu muốn có các tính năng như BIOS Flashback, BIOS reset, và Dual BIOS. Tôi vẫn cảm thấy thoải mái khi làm theo cách truyền thống, do đó, việc chi thêm tiền cho một bo mạch chủ có BIOS Flashback là một khoản chi không cần thiết.
Hình ảnh bo mạch chủ Gigabyte với nút BIOS Flashback được tô sáng
4. VRM quá mức là lãng phí đối với cấu hình của tôi
Tôi không ép xung CPU hay RAM
Ép xung CPU không còn thực sự quan trọng trên các bộ vi xử lý hiện đại nữa. Vì vậy, tôi hoàn toàn có thể mua một bo mạch chủ giá rẻ với VRM cơ bản mà không phải hy sinh hiệu suất hay sự ổn định. Tôi chưa bao giờ ép xung chiếc Ryzen 7 5700X của mình trong ba năm sử dụng, cũng như không cố gắng đẩy RAM lên giới hạn, ngoại trừ việc sử dụng các thiết lập EXPO tiêu chuẩn trong BIOS. VRM quá mạnh chỉ thực sự cần thiết nếu bạn đang lắp đặt một CPU cao cấp và có ý định đẩy nó đến giới hạn hiệu suất.
Trong trường hợp của tôi, tôi sẽ không ép xung CPU hay nâng cấp lên một con chip cao cấp hơn trên cùng một bo mạch chủ. Chiếc PC tiếp theo tôi build sẽ sử dụng bo mạch chủ AM5, và ngay cả khi đó, tôi cũng sẽ chỉ mua một chiếc mainboard giá rẻ hoặc tầm trung đủ sức mạnh để giữ cho CPU 6 nhân mới của mình ổn định. VRM của bo mạch chủ rất quan trọng cho nhiều yếu tố hơn ngoài CPU và RAM, nhưng hầu hết người dùng không cần bo mạch chủ 14 pha cho dàn PC chơi game của họ.
5. Tiền đáng lẽ nên chi cho các linh kiện khác hiệu quả hơn
Có phải bạn đang cảm thấy Deja Vu?
Khoản tiền tôi lãng phí vào một chiếc bo mạch chủ cao cấp lẽ ra nên được sử dụng tốt hơn cho các linh kiện có thể mang lại kết quả hữu hình hơn. Chẳng hạn, tôi có thể mua một tản nhiệt nước 360mm thay vì một bộ tản nhiệt AIO 240mm kém hiệu quả, vốn chỉ tốt hơn tản nhiệt khí một chút. Tôi có thể mua một ổ cứng SSD nhanh hơn hoặc RAM bổ sung cho PC của mình, cả hai đều có thể cải thiện hiệu suất, không giống như chiếc bo mạch chủ đắt tiền của tôi.
Ngoài ra, tôi có thể dành số tiền đó cho tính thẩm mỹ, mua một vỏ case đẹp hơn với nhiều mặt kính và các tính năng bổ sung. Tôi cũng có thể mua các dây cáp nối dài RGB để tăng thêm vẻ đẹp cho dàn PC của mình, điều mà tôi cảm thấy còn thiếu hiện tại. Một số linh kiện này có vẻ ngoài khá hời hợt, nhưng ít nhất chúng sẽ khiến tôi hài lòng hơn là chi tiền vào một chiếc bo mạch chủ đắt đỏ mà không mang lại bất kỳ lợi ích thiết thực nào.
Mua linh kiện PC cao cấp là một cái bẫy
Một khi đã rơi vào cái bẫy mua sắm linh kiện cao cấp, sẽ rất khó để thoát ra. Bạn cảm thấy buộc phải tiếp tục mua những món đồ cao cấp hơn qua mỗi thế hệ, và việc “đón đầu công nghệ” trở thành một nhu cầu hơn là một lựa chọn. Tôi đã lãng phí tiền vào một chiếc bo mạch chủ đắt tiền, nhưng tôi chưa bao giờ nhận ra điều đó vào thời điểm ấy. Chỉ khi tôi cảm thấy mình chưa bao giờ sử dụng những tính năng mà tôi đã chi quá mức, tôi mới đi đến kết luận này. Nếu bạn sắp mua một linh kiện PC đắt tiền, hãy suy nghĩ kỹ trước khi đầu tư số tiền khó kiếm được của mình. Bạn có thực sự cần nó không?
