Nếu bạn là người mới làm quen với PC hoặc đã bỏ lỡ những diễn biến của ngành công nghiệp này trong vài năm gần đây, thị trường card đồ họa (GPU) năm 2025 có thể khiến bạn bối rối. Với 700 USD, bạn không còn dễ dàng sở hữu một GPU cao cấp nữa; hiệu năng gốc dường như kém quan trọng hơn so với công nghệ nâng cấp độ phân giải (upscaling) và tạo khung hình (frame generation); và bạn cũng khó tìm thấy sản phẩm nào đúng với mức giá niêm yết. Ngay cả những thuật ngữ bạn từng quen thuộc cũng không còn mang ý nghĩa như trước. Điều đáng chú ý hơn, Intel và AMD hiện đã trở thành những đối thủ lớn trong cuộc chiến GPU, tạo nên một cục diện cạnh tranh khốc liệt hơn bao giờ hết.
Nếu bạn đang xây dựng một PC mới sau nhiều năm vắng bóng, và đang cân nhắc giữa các lựa chọn GPU trên thị trường hiện tại, điều quan trọng là phải ghi nhớ một vài điểm trước khi quyết định chi tiền. Chúng ta có thể có nhiều sự cạnh tranh hơn bao giờ hết, nhưng thị trường cũng đang ở trong tình trạng phức tạp hơn. Như người ta vẫn nói, “đây là thời điểm tốt nhất, và cũng là thời điểm tệ nhất”.
1. Luôn so sánh hiệu năng gốc (native performance)
“Frame generation”: Hype hay thực tế?
Nếu bạn đang sử dụng GPU dòng GTX 10 hoặc thậm chí RTX 30, có lẽ bạn chưa từng nghe đến thuật ngữ “tạo khung hình” (frame generation), đặc biệt nếu bạn không theo dõi sát sao những phát triển gần đây trong lĩnh vực này. Với dòng RTX 40 ra mắt vào năm 2022, Nvidia đã giới thiệu công nghệ này để tăng tốc độ khung hình (framerate) bằng cách chèn một khung hình do AI tạo ra cho mỗi khung hình thực được hiển thị trong game. Mặc dù điều này giúp số FPS tăng lên đáng kể, nhưng độ trễ tăng thêm lại khiến “frame generation” không phải là một giải pháp hoàn hảo.
Trải nghiệm cảm nhận khi chơi game ở 100 FPS được tạo ra tự nhiên (hoặc với sự hỗ trợ của upscaling) khác biệt rất lớn so với việc chơi game ở 60 FPS được đẩy lên 100 FPS nhờ các khung hình do AI tạo ra. Tuy nhiên, trong đợt ra mắt dòng RTX 50 gần đây, Nvidia đã khéo léo bỏ qua những cảnh báo này khi khoe khoang những con số FPS “trên trời” nhờ công nghệ Multi Frame Generation, hứa hẹn tạo ra tới 3 khung hình “giả” cho mỗi khung hình thực. AMD và Intel cũng đã áp dụng công nghệ tạo khung hình trên FSR và XeSS của họ.
Đó là lý do tại sao điều cần thiết là phải so sánh “táo với táo” khi nâng cấp lên GPU mới hơn. Lý tưởng nhất là bạn nên so sánh hiệu năng thô của card hiện có với, chẳng hạn, một GPU dòng RTX 50 hoặc RX 9000 – không bật DLSS hay FSR. Điều này sẽ cho bạn bức tranh rõ ràng và minh bạch nhất để hỗ trợ quyết định mua hàng. May mắn thay, nhiều ấn phẩm công nghệ thường cung cấp các bài kiểm tra hiệu năng này sau mỗi đợt ra mắt GPU mới.
2. VRAM quan trọng hơn bao giờ hết
Nếu chỉ Nvidia đồng ý
Dung lượng VRAM (bộ nhớ video) trên GPU có thể không phải là mối lo ngại lớn trong quá khứ, nhưng hiện tại thì khác. Game thủ từng hài lòng khi mua GTX 1060 3GB thay vì phiên bản 6GB vào năm 2016, nhưng ngày nay, mọi người nên đặc biệt chú ý đến lượng VRAM mà các nhà sản xuất cung cấp trên các GPU mới nhất, đặc biệt là các card dành cho trải nghiệm chơi game 4K. Nvidia từng nổi tiếng vì “tiết kiệm” VRAM trong thời kỳ dòng RTX 30, và họ vẫn tiếp tục xu hướng này vào năm 2025.
Nếu không đủ VRAM, trải nghiệm chơi game của bạn có thể gặp phải tình trạng giật lag, kết cấu hiển thị không đầy đủ, treo game, và thậm chí một số tựa game còn từ chối khởi chạy. AMD và Intel đã làm tốt hơn nhiều ở khía cạnh này, với AMD cung cấp 16GB VRAM trên cả RX 9070 và RX 9070 XT. Mọi thứ trở nên tồi tệ một cách hài hước với RTX 5070 và 12GB VRAM ít ỏi của nó, khi nó thậm chí còn gặp khó khăn với các tựa game hiện tại. Hãy thử tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra trong tương lai, khi kích thước kết cấu tăng lên và công nghệ dò tia (ray tracing) đòi hỏi bộ đệm khung hình lớn hơn nữa.
RTX 3070 của Nvidia cũng từng đối mặt với vấn đề tương tự do 8GB VRAM khiêm tốn của nó, và ngay cả hiện tại, ngoại trừ RTX 5090, phân bổ VRAM của Nvidia trên tất cả các GPU mới nhất đều chưa lý tưởng. Mặc dù VRAM không phải là yếu tố duy nhất cần cân nhắc khi mua một GPU mới, nhưng nó đảm bảo card đồ họa mạnh mẽ của bạn có thể phát huy hết sức mạnh và có tuổi thọ sử dụng lâu dài hơn.
Card đồ họa ASRock Radeon RX 9070 Steel Legend với 16GB VRAM, thể hiện ưu điểm về bộ nhớ của AMD
3. Phân khúc GPU không còn ý nghĩa như xưa
“Shrinkflation” trong ngành
Bạn có thể sẽ được tha thứ nếu cho rằng một chiếc RTX 5080 sẽ mang lại giá trị tương đương với, chẳng hạn, một chiếc RTX 3080 hay RTX 2080. Một GPU thuộc phân khúc “80” hay “70” không còn biểu thị loại hiệu năng mà nó từng có trong quá khứ. RTX 5080 của Nvidia, xét trên mọi khía cạnh, lẽ ra phải được gọi là RTX 5070, dựa trên số nhân CUDA và băng thông bộ nhớ của nó so với RTX 5090. Mức độ “cắt giảm” các GPU cấp thấp hơn so với flagship đã tăng lên đáng kể.
Bạn đang phải trả nhiều tiền hơn cho một GPU mang lại giá trị thấp hơn so với GPU hiện tại của bạn, mặc dù cả hai đều thuộc cùng một phân khúc hoặc “lớp”. Bạn có thể thấy điều này cũng xảy ra với AMD khi so sánh RX 6800 XT và RX 7800 XT với RX 6900 XT và RX 7900 XT. Số lượng nhân trên biến thể cấp thấp hơn, tính theo tỷ lệ phần trăm so với card cấp cao hơn, đã giảm từ 90% xuống khoảng 70% khi chuyển từ dòng RX 6000 sang dòng RX 7000.
Và trước khi bạn nghĩ rằng những cải tiến kiến trúc đã bù đắp cho sự thiếu hụt nhân, tôi xin thông báo rằng hiệu năng thô vẫn phù hợp với sự giảm số lượng nhân. Điều này đã được thấy trên cả GPU Nvidia và AMD, và đã trở thành một xu hướng đáng lo ngại cho toàn bộ ngành công nghiệp. Vì vậy, một lần nữa, trước khi bạn mua một GPU chỉ dựa vào tên gọi của nó, hãy kiểm tra các bài kiểm tra hiệu năng từ nhiều nguồn khác nhau và quyết định dựa trên dữ liệu thực tế.
4. Giá MSRP giờ đây “vô nghĩa”
Chỉ là một “gợi ý”
Phần lớn cuộc thảo luận về việc AMD vượt trội Nvidia về tỷ lệ giá/hiệu năng sẽ trở nên vô nghĩa khi bạn không thể mua bất kỳ GPU nào ở mức giá MSRP (hoặc thậm chí gần mức đó). Những mức giá “đề xuất” này đã không còn là điều thực tế trong một thời gian, với việc GPU bị đội giá đến mức một chiếc RX 9070 hoặc RTX 5070 sẽ có giá tương đương với một chiếc RTX 4080 Super khi mới ra mắt. Những lý do mà chúng ta thường nghe về xu hướng này là nguồn cung hạn chế, nhu cầu lớn từ cả game thủ và các doanh nghiệp AI, và thậm chí cả các mức thuế mới nhất.
Việc các nhà bán lẻ có trở thành “kẻ đầu cơ” hay không vẫn còn là một cuộc tranh luận, nhưng kết quả là game thủ không còn có thể coi MSRP như bất kỳ thước đo nào khi đưa ra quyết định mua hàng. Những yếu tố như “giá trên mỗi khung hình” (cost-per-frame) cũng không còn ý nghĩa nhiều khi bạn không thể tìm thấy sản phẩm ở mức giá quảng cáo. Liệu giá cả có trở lại trạng thái bình thường hay không vẫn chưa rõ ràng, và những ngày mà GPU có giá quá cao có thể chỉ đơn giản là một “bình thường mới”.
Biểu đồ minh họa giá card đồ họa Nvidia RTX 5000 series, cho thấy sự tăng giá so với MSRP
5. Nvidia vẫn dẫn đầu về Ray Tracing
Nhưng AMD đã thu hẹp khoảng cách
Mặc dù AMD đã thu hẹp khoảng cách với Nvidia về hiệu năng dò tia (ray tracing), Team Xanh lá vẫn đứng đầu đối với các tựa game RT đòi hỏi cao nhất. Các trò chơi như Black Myth: Wukong, Alan Wake 2, và Indiana Jones and the Great Circle vẫn chưa thể chơi mượt mà trên RX 9070 XT với cài đặt cao, chứ đừng nói đến RX 9070. Mặc dù AMD đã cho thấy những bước tiến lớn so với các GPU RX 7000 của họ, nhưng có lẽ sẽ cần thêm một thế hệ nữa để AMD bắt kịp Nvidia.
Nếu bạn thực sự muốn tận hưởng các tựa game dò tia mới nhất và tuyệt vời nhất ở cài đặt cao, Nvidia dường như là lựa chọn duy nhất. Phải thừa nhận rằng, số lượng các tựa game đó vẫn có thể đếm trên đầu ngón tay, nhưng đối với một số game thủ, đây có thể là một yếu tố then chốt khi cân nhắc các sản phẩm của Team Đỏ. Mặt khác, nếu bạn không quan tâm đến dò tia, các GPU RX 9000 là những lựa chọn tuyệt vời (nếu bạn có thể tìm thấy chúng ở mức giá MSRP hoặc gần đó).
6. AMD và Intel là đối thủ thực sự của Nvidia
Thị trường đang ở ngã ba đường
Mặc dù AMD còn tụt hậu về hiệu năng dò tia, nhưng cuối cùng họ cũng đang tạo ra sự cạnh tranh gay gắt cho Nvidia ở phân khúc tầm trung. Tất cả chúng ta đều mong muốn AMD đạt được sự cân bằng phù hợp giữa hiệu năng và giá cả, và dường như họ đã làm được điều đó với dòng RX 9000. Sau một thời gian dài, AMD đã mang đến những GPU không chỉ có giá thành thấp hơn đáng kể so với các sản phẩm của Nvidia mà còn cạnh tranh sòng phẳng về hiệu năng rasterization và các tính năng phần mềm.
AMD đã triển khai phần cứng dò tia chuyên dụng trên các GPU RDNA 4 của họ và cải thiện đáng kể FSR 4 so với FSR 3. Chúng ta đã đạt đến điểm mà AMD đã thoải mái khẳng định mình là lựa chọn tầm trung tốt nhất. Và nếu bạn đang tìm kiếm một GPU giá rẻ vào năm 2025, Intel đã làm mọi người ngạc nhiên với chiếc Arc B580 tuyệt vời của họ, một nhà vô địch về giá trị khi chơi game 1440p. Nó có hiệu năng dò tia khá ổn, hiệu năng XeSS được cải thiện đáng kể, và có giá niêm yết là 250 USD (mặc dù giá bán thực tế khoảng 350 USD).
Đối với một người đã “lạc hậu” khoảng 5 năm, vị thế hiện tại của Intel-AMD-Nvidia trên thị trường GPU sẽ có vẻ kỳ lạ. Điều này chắc chắn là tốt cho người tiêu dùng, vì càng nhiều cạnh tranh thì càng có lợi cho tất cả mọi người. Giờ đây, nếu chúng ta có thể đưa giá cả trở lại bình thường, đó sẽ là thời điểm tốt nhất để trở thành một game thủ PC.
Thời điểm tốt nhất, thời điểm tệ nhất
Theo nhiều cách, thị trường GPU hiện tại vừa là thời điểm tốt nhất vừa là thời điểm tệ nhất – cùng một lúc. Chúng ta có nhiều sự cạnh tranh hơn bao giờ hết, người tiêu dùng sẵn sàng thay đổi lòng trung thành, và mọi thứ có vẻ hứa hẹn đối với một số GPU sắp ra mắt. Đồng thời, “ra mắt trên giấy” (paper launches) đã trở thành điều bình thường mới, giá MSRP không còn ý nghĩa gì, và những cải tiến thế hệ đã bắt đầu chững lại. Liệu chúng ta đang trải qua một giai đoạn khó khăn hay đang bước vào một trạng thái bình thường mới, chỉ thời gian mới có thể trả lời.
Khám phá thêm các bài viết chuyên sâu về công nghệ và thủ thuật PC tại chiasethuthuat.com để đưa ra quyết định mua sắm thông minh nhất!
