Dù Microsoft đã thông báo ngừng hỗ trợ cho Windows 10 vào cuối năm nay, nhưng với những ai đang sử dụng bộ xử lý AMD Ryzen 9 9950X3D, việc nâng cấp lên Windows 11 có thể cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Các thử nghiệm gần đây của YouTuber Tech YES City (qua Neowin) đã chỉ ra rằng, trong một số tựa game, hiệu năng của Windows 10 có thể vượt trội hơn Windows 11 tới 20% với CPU này. Mặc dù sự chênh lệch hiệu năng không xuất hiện ở tất cả các trò chơi, nhưng YouTuber này đã tìm thấy lợi thế rõ ràng của Windows 10 trên nhiều tựa game, áp dụng cho cả Ryzen 9 9950X3D và Ryzen 7 9800X3D.
Nguyên Nhân Chính: Virtualization-Based Security (VBS)
Khoảng cách hiệu năng giữa hai hệ điều hành dường như bắt nguồn từ tính năng Bảo mật dựa trên ảo hóa, hay còn gọi là VBS (Virtualization-Based Security) hoặc Core Isolation. Đây là một cài đặt bảo mật mà Microsoft khuyến nghị bật trên Windows 11, với mục đích cô lập nhân hệ điều hành (OS kernel) trong một môi trường ảo hóa an toàn. VBS đã tồn tại một thời gian và luôn là một yếu tố gây tranh cãi về tiềm năng ảnh hưởng đến hiệu năng khi chơi game. Với Windows 10, người dùng thường được khuyến nghị tắt VBS để đạt hiệu suất tốt nhất, nhưng điều này đã thay đổi khi Windows 11 ra mắt.
Khoảng Cách Hiệu Năng Thực Tế Trong Các Tựa Game
Theo kết quả thử nghiệm của Tech YES City, có sự gia tăng hiệu suất gần 20% trên Windows 10 khi so sánh với Windows 11 (có bật VBS). Điều thú vị hơn nữa là ngay cả khi so sánh Windows 11 với Windows 10 khi cả hai đều tắt VBS, vẫn có một mức tăng 9% nghiêng về Windows 10. Những kết quả này được ghi nhận trong tựa game Fortnite, với cài đặt đồ họa thấp (Low settings) ở độ phân giải 1080p. Đây là kịch bản mà hiệu năng bị giới hạn bởi CPU (CPU-bound scenario), cho thấy những đặc điểm hiệu suất đáng chú ý khi CPU là yếu tố quyết định.
Windows 10 cũng thể hiện ưu thế trong các tựa game khác như Counter-Strike 2, Baldur’s Gate 3, và Kingdom Come Deliverance 2, mặc dù mức độ chênh lệch ít hơn đáng kể so với Fortnite. Tất cả các thử nghiệm này đều được thực hiện ở độ phân giải 1080p với cài đặt đồ họa thấp, trên hệ thống thử nghiệm được trang bị card đồ họa Nvidia RTX 5090.
YouTuber này cho rằng một phần nguyên nhân của sự sụt giảm hiệu năng là do cách Windows 11 lên lịch các tác vụ, đồng thời chỉ ra rằng kiến trúc hybrid của Intel lại có lợi thế hiệu năng trên Windows 11. Ngay cả với công nghệ 3D V-Cache trong các chip mới nhất của mình, AMD vẫn trung thành với thiết kế lõi đơn cho bộ xử lý để bàn.
Biểu đồ hiệu năng Ryzen 9 9950X3D trong Kingdom Come Deliverance 2 trên Windows 10 và Windows 11
Bức Tranh Toàn Cảnh: Hiệu Năng Thực Tế Ở Độ Phân Giải Cao
Mặc dù khoảng cách hiệu năng rất lớn ở 1080p với cài đặt đồ họa thấp, nhưng có thể bạn sẽ không chơi game theo cách này nếu sở hữu CPU cao cấp nhất của AMD. Từ các thử nghiệm của YouTuber ở độ phân giải 4K với cài đặt đồ họa cao trong Kingdom Come Deliverance 2, lợi thế hiệu năng của Windows 10 biến mất hoàn toàn, bất kể VBS được bật hay tắt. Đây là một kịch bản thực tế hơn nhiều nếu bạn đang sử dụng bộ đôi Ryzen 9 9950X3D và RTX 5090.
Tuy nhiên, đây vẫn là một cái nhìn thú vị về cách Windows 11 tác động đến hiệu suất CPU. Điều đó không có nghĩa là bạn nên tiếp tục sử dụng Windows 10, đặc biệt là khi hệ điều hành này sẽ kết thúc vòng đời hỗ trợ vào cuối năm nay.
Kết Luận
Tóm lại, trong một số kịch bản giới hạn bởi CPU (đặc biệt là 1080p Low settings), Windows 10 cho thấy hiệu năng chơi game vượt trội hơn Windows 11 với các CPU AMD Ryzen X3D, chủ yếu do ảnh hưởng của tính năng VBS. Tuy nhiên, ở các độ phân giải cao hơn như 4K và cài đặt đồ họa cao, lợi thế này gần như không còn. Dù hiệu năng có thể là một yếu tố hấp dẫn, nhưng với việc Windows 10 sắp hết hạn hỗ trợ, việc nâng cấp lên Windows 11 vẫn là lựa chọn hợp lý để đảm bảo an toàn và tương thích phần mềm lâu dài.
Bạn nghĩ sao về kết quả thử nghiệm này? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về hiệu năng chơi game trên Windows 10 và Windows 11 trong phần bình luận bên dưới nhé!
Tài liệu tham khảo
- Windows 10 is ending this year
- AMD’s Ryzen 9 9950X3D
- Neowin: AMD’s Ryzen 9950X3D/9800X3D on Windows 10 beats Windows 11 on Microsoft recommended settings
- XDA-Developers: CPUs as bottlenecks in games?
